Aziz Meker

Bilim ve toplum adamı, diplomat ve yazar. 1877 yılında Kafkasya’da, bugünkü Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti’nin sınırları içinde bulunan Biberdkuace köyünde doğdu. Anadili Abazaca ve Adıgeceydi. Köyünde ve Batalpaşinsk (Çerkesk) kasabasında öğrenim gördü. Ailesinin Türkiyeye hicret ederek Eskişehir yöresinde yerleşmesi üzerine öğrenimini İstanbulda sürdürdü. Daha sonra Fransaya gönderilerek Tarım konusunda yüksek öğrenim gördü. İstanbulda Halkalı Ziraat Okulunda öğretmenlik yaptı (1907).

Kafkas sürgünleri tarafından oluşturulan ve başka yerlerde de şubeler açan "Çerkes İttihad ve Teavün Cemiyeti", "Şimali Kafkas Cemiyeti", "Kafkasya İstiklal Komitesi", "Türkiyede Kuzey Kafkasya Siyasi Göçmenleri Komitesi" gibi örgütlerde aktif görevler üstlendi. İdeal arkadaşlarından Hüseyin Tosun (Vubıh) Beyle birlikte "Köylü Bilgi Cemiyeti"nin de kurucu ve yöneticileri arasında yer aldı (1914) ve bu derneğin yayınlarında rol oynadı. Tüm bu derneklerde konferanslar verdi, broşürler yayınladı.

Birinci Dünya Savaşı sırasında Mareşal Fuad Paşanın başkanlığındaki bir Kafkas delegasyonuna dahil olarak Viyana, Berlin, Lozan vb. Avrupa merkezlerinde Kafkasya bağımsızlık davası lehinde görüşmelere katıldı. Bu konuda broşürler ve çeşitli dergi ve gazetelerde yazılar yayınladı. Çeşitli devlet adamlarıyla, Cenevrede sürgünde yaşamakta olan V. İ. Leninle görüştü. Mütareke döneminde yine İsmail Hakkı Berkok, Mustafa Butbay vb. kişilerin de yer aldığı bir kurul içinde Kafkasyaya gönderilerek Dağıstan-Çeçenistan yörelerinde Kafkasya bağımsızlığı lehinde siyasi çalışmalar yaptı (1920).

Türkiyeye dönüşünde Anadolu’daki kurtuluş hareketine katıldı. Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Sovyet Rusyaya gönderilen elçilik kurulunda Başkatip olarak görevlendirildi. Moskovada Lenin, Çiçerin, Stalin ve diğer Sovyet devlet adamlarıyla yapılan politik görüşmelere katıldı (1922). Aynı kurulda görevli bulunan Mehmed Fuad Carım, Tahsin Rüştü ve diğer Kafkasyalı arkadaşlarıyla birlikte, bağımsız bir Kuzey Kafkasya Cumhuriyetinin kurulması ve sürdürülmesi yolundaki çabalara destek verdi. 1923 yılında Ankara’ya dönerek Ziraat Okulunda (Fakülte) profesör ve öğretim üyesi, Ziraat Enstitüsünde başkanlık, Tarım Bakanlığında müsteşarlık görevlerinde bulundu. Adigece, Abhaz-Abazaca ve Türkçeden başka Rusça, Fransızca ve Almancayı da iyi biliyordu. 1941 yılında Ankarada öldü.

Profesör Aziz Mekerin, İstanbulda, İsviçre, Almanya ve başka Avrupa ülkelerinde çıkan birçok gazetede Kafkasyayı tanıtan ve Kafkas bağımsızlığını savunan makaleleri yayınlanmıştır. Tarım konusundaki eserleri ve bilimsel makalelerinden başka Kafkasya konusunda çeşitli dillerde yayınlanmış broşürleri de bulunmaktadır: "Kafkasyanın Ahval-i İçtimaiye ve İktisadiyesine Dair Konferans" (İstanbul 1918), "Les Russes en Circassie, 1760-1864" (Ruslar Çerkesyada 1760-1864, Fransızca, Berne 1919).
Anahtar Kelimeler:Aziz Meker biyografisi,Aziz Meker hayatı,Aziz Meker özgeçmişi, Aziz Meker geçmişi
http://www.geyikmerkezi.com/aziz-meker-biyografi_kisi_hayati2733.html